Skip to content

Çalışan Deneyimi Sözlüğü

Her İK profesyonelinin bilmesi gereken ve en sık kullanılan 140 EX teriminin ve trend kelimelerin bir listesini derledik. Listeden bir harf seçerek göz atmaya başlayın.

Keyifli okumalar!​

glossaries_EX_hero_image_TR

Son güncelleme: 19.12.23

EX Sözlüğü

 

A

 

Aday

Kurumun, Çalışan Yaşam Döngüsü içerisinde Çekim evresinde markasına çekmek istediği hedef kitleye giren potansiyel çalışanlar. 

Aday Deneyimi

Çalışan Yaşam Döngüsünün Çekim ve İşe Alım evrelerinde adayın kurum ile girdiği etkileşimlerde belli başlı duygu ve düşüncelerin öne çıkabilmesi için yapılan bilinçli tasarım. 

Aidiyet

Çalışanın kurumuna karşı hissettiği bütünsel bağlılık hissi. 

Akış

Çalışanın yaptığı işe kendisini zaman ve mekan kavramını unutacak denli kaptırması. Çalışırken zamanın nasıl geçtiğini anlayamaması.

Amaç

Varoluş Amacı ile eş anlamlı bir ifade. Çalışanları etrafında toplayacak, tüm kurumun aynı yönde ilerlemesine imkan verecek anlamlı önerme. 

Analitik

Veriden anlam üretilmesini sağlayan disiplin. 

Anket

Belirli bir gruptan, belirli bir amaç dahilinde, veri toplamak için kullanılan bir araştırma yöntemi. 

Anlam

Çalışanın kurumu ile olan ilişkisinin ne kadar tamamlayıcı ve sağlıklı olduğunu gösteren ifade. 

Anıya Dönüşecek Anlar

Etki Bırakan Anlar kavramı ile eş anlamlı bir ifade.  

Arketip

Belirli bir hedef kitlenin, öne çıkan, tipik davranış özelliklerine göre, profilinin çıkarılmasıdır. İşlevsel olarak persona ile aynı amaca hizmet eder. Ancak bir isim, yüz veya konuşma balonu gibi somutlaştırıcı öğelerle desteklenmeyen soyut bir karakterdir.

Arzu

İşe Alım Hunisinin üçüncü aşamasıdır. Bu aşamada markada çalışmayı olumlu değerlendiren adayların markanın bir çalışanı olmayı arzulaması için gerekli faaliyetler takip edilir. 

Ayrılma

Çalışanların kurumlarından gönüllü veya gönülsüz olarak ayrılmalarını ifade eder.

Ayrılma Oranı

Çalışan Çevrim / Devir Oranı ile aynı şekilde hesaplanır. 

Ayrılış

Çalışan Yaşam Döngüsünün altıncı adımı. Kurumdan ayrılacak olan adayların çıkış süreçleri (Ör: Çıkış Mülakatı, Alumni) bu evrede takip edilir. 

 

B

 

Bal Peteği Modeli

Ben Whitter tarafından yaratılmış, bal peteği şeklindeki altıgen çalışan deneyimi modeli. 

Bağlı Çalışanlar

Gallup çalışan bağlılığı kategorilerinden ilki. Duygusal olarak adanmış, yaptıkları iş ve işverenleriyle ilgili katılımcı ve heyecanlı olan çalışanları ifade etmek için kullanılır. 

Bağlılık

Çalışanların yaptıkları iş ve çalıştıkları işletmeyle ilgili hissettikleri dahiliyet ve heyecan.

Bağlılık Anketi

Genellikle yılda bir veya iki kere, çalışanların yaptıkları işe ve işverenlerine karşı olan tutumlarını ölçmek ve/ya belirli başlı temalar bazında (Ör: Değerler, yetkinlikler, yıl içinde gerçekleştirilmiş büyük projeler vb.) çalışanların hissiyatlarını anlamak için,  75 - 100 soruluk uzun soru bataryalarıyla, tipik olarak şirket çapında gerçekleştirilen anket tipi. 

Bağlılık Kategorileri

Çalışanların, bağlılık anketi sonuçlarına göre, işe ve işverene karşı hissettikleri duygu durumları baz alınarak gruplandırılması. 

Bağıntılı Sorular

İK Analitiği çalışmalarında iki ya da daha fazla değişken arasındaki etkiyi anlamak üzere kullanılan soru tipidir. 

Başvuru

İşe Alım Hunisinin dördüncü aşamasıdır. Bu aşamada markada çalışmayı arzu eden çalışanların markanın açık pozisyonlarına veya genel başvuru ilanına başvuruda bulunmaları için gerekli faaliyetler takip edilir. 

Beklenti Hizalaması

İşe alım aşamasında adayla kurumun kültür, iş yapış şekli, işin doğası vb. konularda birbirlerinden beklentilerini tam bir şeffaflık ve açık iletişimle paylaşarak mutabık kalması. 

Bilgisayar Destekli Telefon Mülakatı (CATI)

Telefon üzerinden, belirli bir amaca yönelik olarak hazırlanmış soruların ses kaydı olarak çalışana dinletilmesi ve çalışanın tuşlama yoluyla ankete yanıt verebilmesini sağlayan sistem. 

Birlikte Yaratım

Çalışan deneyimi tasarımlarının yapılmasında, uygulamaların hayata geçmesinde, deneyimi etkileyecek kararların verilmesinde çalışanın da işin içine dahil edilmesini sağlayan çalışma biçimi.

 

Ç

 

 

Çalışan

Bir iş yerinde, hizmet sözleşmesine tabi olarak, ücret karşılığında görev yapan kişi. 

Çalışan Deneyimi

Çalışanların kurumları ile girdikleri etkileşimler sonucu işverenleriyle ilgili edindikleri izlenimlerin toplamı.

Çalışan Deneyimi Dalga Modeli

Kurum içerisinde çalışan deneyimi ile ilgili yapılacak çalışmaların bütününü ve alan sahipliğini kimin üstleneceğini açıklayan model.

Çalışan Deneyimi Modeli

Sağlıklı bir çalışan deneyimi sunabilmek için yapılması gerekenlerle ilgili kurumu yönlendiren kılavuz. 

Çalışan Deneyimi Modeli (Jacob Morgan)

Jacob Morgan tarafından yaratılmış, üçgen şeklindeki çalışan deneyimi modeli.

Çalışan Değer Önermesi

Kurumun hem adaylara hem de mevcut çalışanlara “Neden bir başka kurumda değil de burada çalışmalısın?” sorusuna yanıt olarak kurguladığı değer önermesi. 

Çalışan Odaklı Zihin Yapısı

İş yapış şekli, süreç, politika ve prosedürlerinde çalışanı merkeze alan; çalışan odaklı bir yaklaşım sergileyen zihin yapısı. 

Çalışan Odaklılık

Tüm tasarım ve uygulamalarda söz konusu çalışmaların çalışan üzerindeki etkilerini dikkate alan, olaylara çalışan bakış açısıyla yaklaşmayı öngören çalışma biçimi. 

Çalışan Yaşam Döngüsü

Çalışanların belirli bir kurumda geçirdiği kariyer sürelerinin, İnsan Kaynakları ekipleri tarafından evrelere bölünerek takip edilmesini ve yönetilmesini sağlayan döngü. Genelde 6 evreden oluşur. Bu evreler Çekim, İşe Alım, Uyumlandırma, Geliştirme, Elde Tutma ve Ayrılış olarak ifade edilir.

Çalışan Çevrim / Devir Oranı

Kurumdan kendi isteği dışında (Ör: İşten çıkarılma) ayrılan çalışanların oluşturduğu Çalışan Çevrim / Devir Oranı 

Çalışan Çevrimi / Devri

Çalışan çevrim / devir oranı, belirli bir süre içinde (Ör: Mevcut yıl) bir şirketten ayrılan çalışanların yüzdesini ifade eder.

Çalışan Değer Önermesi

Kurumun hem adaylara hem de mevcut çalışanlara “Neden bir başka kurumda değil de burada çalışmalısın?” sorusuna yanıt olarak kurguladığı değer önermesi. 

Çalışanın Sesi

Çalışanın hayata geçirilen deneyim tasarımlarına nasıl reaksiyon verdiğinin anlaşılması için toplanan kalitatif ve kantitatif geri bildirimi ifade eden terim. 

Çekim

Çalışan Yaşam Döngüsünün ilk evresi. Kurumun hedef kitlesine giren yetenekli çalışanların iş başvurusunda bulunmak üzere markaya çekilmesi için yapılan tüm İşveren Markası faaliyetleri bu evrede yer alır. 

Çıkış

Bir çalışanın kurumundan ayrılması. 

Çıkış Mülakatı

Kurumdan ayrılan çalışanlarla genellikle İnsan Kaynakları tarafından yapılandırılmış mülakat. Çıkış mülakatında toplanan geri bildirim ile kurumun hangi alanlarda gelişim alanı olduğu anlaşılmaya ve olası iyileştirme fırsatları tespit edilmeye çalışılır. 

 

D

 

Davranışsal Veri

Çalışanın belirli bir olay karşısında, bir deneyim tasarımı içerisinde veya süreç akışındaki karar anlarında nasıl davrandığını anlamamıza yardımcı olan veri türü. 

Deneyim

Yaşanan bir olay esnasında hissedilen duyguların, olay sonrasında düşünceleri de şekillendirecek şekilde, etki bırakarak anıya dönüşmesi. 

Deneyim Katmanı

Çalışan deneyiminde, deneyimin aktığı farklı alanları (Ör: Çalışma alanları, çalışma araçları vb.) ifade eden terim. 

Deneyim Olgunluğu

Bir kurumun çalışan deneyimi çalışmalarında ne kadar gelişmiş olduğunu gösteren olgunluk seviyesi. 

Deneyim Tasarımı

Çalışanların yaşayacağı bir ürün veya hizmet deneyiminin belirli duyguları tetikleyecek ve deneyiminin bütününde tutarlı olacak şekilde bilinçli biçimde kurgulanmasıdır. 

Deneyim İlkesi

Kurumun yaşatmak istediği çalışan deneyimini ilkesel olarak tanımlaması. Bu ilkeler ileride yapılacak tüm deneyim tasarımlarına bir kılavuz olarak kurum için bir pusula görevi görür. Karar anlarında çerçeveyi çizerek nasıl hareket edilmesi gerektiği konusunda netlik kazandıran bir kılavuzdur.

Deneyimsel Organizasyonlar

Çalışan deneyimine tüm katmanlarda yatırım yapan ve tüm süreçlerinde çalışan odaklı bir yaklaşım sergileyen şirketleri temsil eden bir kavram. 

Değerlendirme

İşe Alım Hunisinin ikinci aşamasıdır. Bu aşamada markadan haberdar olan adayların markada çalışmayı değerlendirmeleri için gerekli faaliyetler takip edilir. 

Dijital Çalışma Ortamı

Uzaktan çalışmalar esnasında çalışanların işlerini takip etmeleri, diğerleriyle işbirlikteliği yapmaları, sunum, eğitim, toplantı, mülakat ve sosyalleşme faaliyetlerini yürütebilecekleri elektronik ortamları ifade eder. 

Dikey Kariyer Hareketi

Çalışanın kurum içerisinde üstlendiği rolden daha üst seviye bir role (Ör: Yönetsel) geçiş yapması. 

Duygusal Veri

Çalışanın belirli bir konudaki duygu durumu ve hissiyatını anlamamıza yardımcı olan veri türü. 

 

E

 

Elde Tutma

Çalışan Yaşam Döngüsünün beşinci evresi. Geliştirme aşaması ile paralel veya ardıl yürütülebilir. Çalışanların kuruma olan bağlılıklarının devamı için uygulanan süreçler (Ör: Yetenek yönetimi, atama ve terfi, yedekleme, ücret ve yan haklar) bu evrede takip edilir.  

Elde Tutma Oranı

Elde tutma oranı, belirli bir süre boyunca bir kuruluşta kalan çalışanların yüzdesini ifade eden ölçümdür. Mevcut yılda kurumda kalan çalışan sayısının, bir önceki yıldaki çalışan sayısına bölünüp çıkan sayının 100 ile çarpımı ile bulunur.

Empati

Çalışanın içinde bulunduğu mevcut koşulların anlaşılıp, çalışanın beklenti, ilgi ve ihtiyaçlarının doğru yorumlanabilmesi için tasarımcının çalışmalarına kendisini çalışanın yerine koyarak şekil vermesi. Empati aynı zamanda Tasarım Odaklı Düşünme yaklaşımının ilk adımıdır. 

ELC: Çalışan Yaşam Döngüsü (Employee Life Cycle)

Çalışan Yaşam Döngüsü için kullanılan bir kısaltma. 

eNPS: Çalışan Net Tavsiye Skoru (Employee Net Promoter Score)

Çalışan Net Tavsiye Skoru için kullanılan bir kısaltma. 

eSAT: Çalışan Tatmin Skoru (Employee Satisfaction)

Çalışan Tatmin Skoru için kullanılan bir kısaltma 

Etki Bırakan Anlar

Çalışanın iş ve özel yaşamında başına gelen ve kurumuyla olan ilişkisini derinden etkileme olasılığı bulunan, anıya dönüşme ihtimali büyük anlar. 

Etkileşim

İki tarafın, karşılıklı olarak, birbirini etkilemesi. 

Eziyet Noktası

Bir deneyim tasarımında, tasarıma uygun bir deneyim akışı sağlamayan temas noktası. Eziyet noktalarında yaşanan deneyim çalışanın hayatını zorlaştırır ve deneyimi aşağı çeker. 

 

F

 

Faaliyet

Bir deneyim tasarımının hayata geçebilmesi için atılan her bir bilinçli adım.

Farkındalık

İşe Alım Hunisinin ilk aşamasıdır. Bu aşamada adayların markadan haberdar olmaları için gerekli faaliyetler takip edilir. 

Fiziksel Çalışma Ortamı

İşverenin sunduğu fiziksel şirket ortamlarını ifade eder. Sadece işin yapılması için gerekli ortamları değil aynı zamanda çalışanın işbirliği, dinlenme, yemek yeme, odaklanma, kişisel gelişim, sosyalleşme gibi farklı ihtiyaçları için faydalandığı diğer fiziksel imkanları da kapsar. 

 

G

 

Gelişim Odaklı Zihin Yapısı

Hataları yenilgi olarak değil birer gelişim fırsatı olarak gören; beceri ve yetkinliklerin gayret, eğitim ve yönlendirmeyle gelişebileceğine inanılan hayat görüşü.

Gelişime Kapalı Zihin Yapısı

Gayret, eğitim ve yönlendirmenin gelişim üzerinde sınırlı etkisi olduğuna, beceri ve yetkinliklerin doğuştan geldiğine inanan hayat görüşü. 

Geliştirme

Çalışan Yaşam Döngüsünün dördüncü evresi. Uyumlanma evresi tamamlanmış çalışanların kişisel ve mesleki gelişimleri, performans ve kariyer gelişimleri bu evrede takip edilir. 

Geri Bildirim

Çalışanın yaşadığı bir deneyimle ilgili duygu ve düşüncelerini paylaşması. 

Gerçekle Karşılaşma Anı

Çalışanın kurumuyla olan ilişkisini ve kurumuna olan bağlılığını olumlu / olumsuz yönde etkileme olasılığı yüksek anlar. Bu anlarda çalışanın hissettiği yüksek duygusal yüklenme sebebiyle çalışanın kuruma olan bağlılığını güçlendirebileceği gibi çalışanın kurumdan ayrılmasına da sebebiyet verebilir.

Geçiş

Çalışanın kurum içerisinde farklı bir role veya unvana getirilmesi. 

Gönüllü Çalışan Çevrim / Devir Oranı

Kurumdan kendi isteği ile (Ör: İstifa, emeklilik vb.) ayrılan çalışanların oluşturduğu Çalışan Çevrim / Devir Oranı

Gönülsüz Çalışan Çevrim / Devir Oranı

Kurumdan kendi isteği dışında (Ör: İşten çıkarılma) ayrılan çalışanların oluşturduğu Çalışan Çevrim / Devir Oranı 

Görsel İş Sözleşmesi

Çalışan tarafından kolayca anlaşılabilecek şekilde, görsel olarak hazırlanan, hukuki terimlerden arındırılmış iş sözleşmeleri.

 

H

 

HEXP (Holistic Employee Experience Practitioner) Sertifikası

İngiltere menşeli, çalışan deneyimi eğitim ve danışmanlık hizmeti veren HEX Organization tarafından verilen çalışan deneyimi eğitim programını başarıyla tamamlayanlara verilen Bütünsel Çalışan Deneyimi Uygulayıcısı Sertifikası.

Hibrit Çalışma Modeli

Uzaktan ve iş yerinde çalışma modellerini karma olarak kullanan iş modeli. 

Hipotez Haritası

Yolculuk haritalarının doğrudan müşteri gözlemi ve araştırması olmadan, iç paydaşların varsayım ve tahminlerine dayandırılarak yapılandırılmış halidir.

HR: İnsan Kaynakları (Human Resources)

İnsan Kaynakları için kullanılan bir kısaltma.  

 

 

İ

 

İhbar Süresi

Çalışanın veya işverenin iş sözleşmesini feshetmesinden, çalışanın kurumundan ayrılmasına kadar geçecek kanuni bildirim süresi.

İlişki

Çalışanın çalışanla, çalışanın kurumla ve kurumun çalışanla kurduğu iletişim neticesinde ortaya çıkan bağ. 

İlişki Modeli

Kurumun çalışan deneyimi çalışmalarında takip ettiği iletişimdeki sıklık, derinlik ve tutarlılığı (Breadth, Depth and Consistency) ifade eden kavram.

İnsan Kaynakları

Kurumlarda işe alımdan, işten çıkışa kadar geniş bir yelpazede çalışan ile ilgili tüm süreçleri takip eden uzmanlık alanı, meslek. 

İş Sözleşmesi

İşveren tarafında; yapılması beklenen işin mahiyeti ve kurallarını, çalışan tarafında da; işin karşılığında alınacak ücret ve yan hakları belirleyen sözleşme, akit. 

İş Yerinde Çalışma

Çalışmanın sadece iş yerinde ve fiziksel olarak yürütülmesine imkan veren iş modeli. 

İşe Alım

Çalışan Yaşam Döngüsünün ikinci evresi. Çekim aşamasında markaya çekilen adayların işe alım sürecinde geçtiği tüm faaliyetler (Ör: Mülakat, kişilik envanteri, yabancı dil testi, vaka çalışması, referans kontrolü, teklif vb.) bu evrede takip edilir. 

İşe Alım Hunisi

İşveren Markası çalışmalarında kurumun ulaşmak istediği hedef kitlenin markadan haberdar olmasından markaya iş başvurusunda bulunmasına kadar takip edildiği model. 

İşe Gidiş - Geliş Seyahati

Evden işe gidebilmek ve işten eve dönebilmek için gerekli seyahat.

İşten Çıkarma

Genellikle ekonomik kriz zamanlarında küçülme kararı ile birlikte gerçekleşen, tek sefer yapılan toplu işten çıkarma. 

İşveren

Bir işyeri sahibi olarak, hizmet sözleşmesine bağlı olarak işçi çalıştıran tüzel kişilik. 

İşveren Markası

Kurumun ulaşmak istediği yetenekler için markayı ideal işveren haline dönüştürecek unsurların belirlenip ifade edilmesi.

 

K

 

Kanal

Deneyim çalışmalarında kullanılan, farklı ölçümleme araçlarının çalıştırılmasını sağlayan teknolojik yöntemler (Ör: Mail, link, CATI vb.) bütünü.

Kazanım Noktası

Bir deneyim tasarımında, tasarıma uygun bir deneyim akışı sağlayan temas noktası. Kazanım noktalarında yaşanan deneyim çalışanın hayatını kolaylaştırır ve deneyimi yükseltir. 

Kopuk Çalışanlar

Gallup çalışan bağlılığı kategorilerinden ikincisi. Yaptıkları iş ve çalıştıkları işverenle duygusal bağları kopmuş çalışanları ifade etmek için kullanılır. 

Kurumsal Değerler

Bir kurumu diğer kurumlardan ayıracak şekilde tanımlanmış, kuruma özel inançlar bütünü. İnsanların davranışlarına karakterleri, kurumların davranışlarına da değerleri yön verir. 

Kurumsal Esenlik

Çalışanların daha sağlıklı, verimli ve üretken bir hayat tarzı sürdürebilmeleri için kurum tarafından sunulan imkanlar (Ör: Spor, beslenme ve yoga uzmanlarına erişim vb.) bütünü.

Kurumsal Kültür

Kurumun ve çalışanlarının davranışlarına yön veren inanç ve değerler bütünü. 

Kültür Elçisi

Kurum içerisinde farklı ekip, unvan, pozisyon ve kıdemlerden gelerek Birlikte Yaratım çalışmalarında Çalışanın Sesi olan çalışan topluluğu. 

 

L

 

Lider

Bir amaç uğruna diğerlerinin gösterdiği gayreti yükseltecek şekilde sosyal etki kullanan, karakteri ve duruşu ile ilham veren kişi.

Liderlik

Bir amaç doğrultusunda diğerlerinin gösterdiği gayretin yükseltmesine imkan verecek sosyal etki.

Likert Ölçeği

Belirli bir grubun, belirli bir konudaki görüş, duygu ve hissiyatının şiddetini anlamak için kullanılan bir tür ölçek. 

 

M

 

Maaş

Çalışanın yaptığı iş karşılığında hak ettiği, iş sözleşmesi ile belirlenmiş ücret. 

Menfaat

Yan Hak ifadesi ile aynı anlamda kullanılan bir terim. Çalışanın baz maaşına ek olarak çalıştığı kurumdan, yaptığı iş karşılığında elde ettiği imkanlar (Ör: Prim, özel sağlık sigortası, yemek fişi vb.) bütünü. 

Menfaat (Perk)

Yan Hak ve Menfaat ile eş anlamlı, daha çok Amerika'da çalışanlar tarafından kullanılan bir ifade. 

Mezun / Eski Çalışan

Kurumdan ayrılmış, eski çalışanlar.

Mezun / Eski Çalışan Deneyimi

Kurumdan ayrılmış / eski çalışanların kurumlarıyla ilgili belli başlı duygu ve düşüncelere sahip olabilmeleri için bilinçli olarak tasarlanmış çalışmalar bütünü.

MoT: Gerçekle Karşılaşma Anı (Moment of Truth)

Gerçekle Karşılaşma Anı için kullanılan bir kısaltma. 

MoI: Anıya Dönüşecek Anlar - ADA (Moments of Impact)

Etki Bırakan Anlar kavramı ile eş anlamlı bir ifade.  

MtM: Etki Bırakan Anlar (Moments that Matter)

Etki Bırakan Anlar için kullanılan bir kısaltma. 

 

N

 

Nabız Anketi

Tek veya en fazla birkaç soruluk, çalışanın belirli bir konuya ilişkin anlık görüş, duygu ve hissiyatının öğrenilmesine olanak tanıyan anket tipi.

Niceliksel Veri

Bir konuda ölçümleme yapmak için toplanan nümerik veri. 

Niteliksel Veri

Bir konudaki duygu, düşünce ve hissiyat durumunu anlamak için toplanan, tanımlamaya yönelik veri. 

 

O

 

Operasyonel Araçlar

Kurumun işlerin yürütülebilmesi için çalışanlarına sunduğu operasyonel (Ör: Şirket aracı, iş güvenliği ekipmanları, ofis araç gereçleri vb.) araçları ifade eder. 

 

Ö

 

Ödül

Bir çalışanı onore etme amacıyla verilen maddi veya manevi değer. 

Ödüllendirme

Çalışanın kuruma katkısı dolayısıyla maddi veya manevi biçimde ödüllendirilmesi. 

Ölçeklendirme

İyi işleyen bir deneyimi tasarımının kurumun farklı bölümlerine / ekiplerine de yayılması.

Öngörüsel Sorular

İK Analitiği çalışmalarında geçmiş verinin yorumlanması ile geleceğe dönük içgörüler üretebilmek için kullanılan soru tipidir. 

Öğrenme Odaklı Zihin Yapısı

Hayatın getirdiği deneyimleri birer öğrenme fırsatı olarak görerek her tecrübenin gelişime katkı sağladığına inanılan hayat görüşü.

 

P

 

Persona

Belirli bir hedef kitlenin, öne çıkan davranış özelliklerine göre çıkarılan profili.

Profilleme / Profil Çıkarma

Bir hedef kitleye ait belli başlı özelliklerin, söz konusu grubu diğer gruplardan ayrıştıracak şekilde tanımlamak üzere bir araya getirilmesidir. 

Proto Persona

Belirli bir hedef kitleye ait Persona profilinin doğrudan gözlem veya araştırma yapılmadan, önceki deneyimlerden varsayımlardan yola çıkarak çıkarılmış halidir. 

Psikometri

Davranışların ölçülmesi ve değerlendirilmesi, istatistik yöntemlerinin psikolojiye uygulanması, davranışın açıklanması ve yorumlanmasında yararlanılabilecek matematiksel modellerin geliştirilmesi ile ilgili bir bilim dalı. Bir diğer adı psikometrik psikolojidir.

 

R

 

RFB: Varoluş Amacı (Reason for Being)

Varoluş Amacını ifade etmek için kullanılan bir kısaltma. 

 

T

 

Takdir ve Ödüllendirme

Çalışanların başarılarının, kuruma katkılarının, kurumsal değerleri yaşatış biçimlerinin fark edilip hem bu olumlu davranışın pekiştirilmesi hem de diğerlerine örnek teşkil edip teşvik edilmesi için gerekli faaliyetleri yürüten İnsan Kaynakları birimi, uzmanlık alanı. 

Tamamen Kopuk Çalışanlar

Gallup çalışan bağlılığı kategorilerinden üçüncüsü. Yaptıkları işten ve çalıştıkları işverenden memnuniyetsiz olan ve memnuniyetsizliklerini diğer çalışanlarla açıkça paylaşan çalışanları ifade etmek için kullanılır. 

Tanıma / Takdir

Çalışanın kuruma katkısının fark edilmesi ve bu katkının yazılı veya sözlü olarak çalışana ifade edilmesi. 

Tasarım Odaklı Düşünme

Tasarım odaklı düşünme, farklı bakış açıları çerçevesinde çözüm odaklı fikir yürütmeye dayanan bir metodolojidir. Ürün odaklı yaklaşımın aksine, insan ve empati odaklı bir çözüm süreci benimser.

Teknolojik Araçlar

Kurumun işlerin yürütülebilmesi için çalışanlarına sunduğu teknolojik tüm araç, gereç, yazılım, donanımı (Ör: Laptop, telefon, şirket hattı vb.) ifade eder. 

Temas Noktası

Temas noktası, bir kurumun çalışanları ile etkileşime girdiği anlar veya olayları ifade eder. Çalışanlar temas noktalarında tıpkı bir müşteri gibi, çalıştıkları kurumun çalışanlarına sunduğu İnsan Kaynakları ürün veya hizmetlerinden (Ör: Servis, yemekhane, dinlenme alanı, performans görüşmesi, bordro vb.) yararlanırlar.

Temas Noktası Haritası

Bir deneyim tasarımın boyunca çalışan geçtiği süreç başlıkları yerine temas noktaları baz alınarak şekillendirilen yolculuk haritasıdır. 

 

U

 

Uyumlandırma

Çalışan Yaşam Döngüsünün üçüncü evresi. İşe alım evresinden geçen ve artık çalışan kimliğine terfi eden adayların kuruma adaptasyonları bu evrede takip edilir. 

Uzaktan Çalışma

Çalışmanın sadece uzaktan, fiziksel bir iş yerine gidilmesine gerek olmadan yürütülmesine imkan veren iş modeli. 

Uğurlama

Kurumdan ayrılan çalışanların çıkış süreçlerinin takip edildiği çıkış aşaması.

 

Ü

 

Ücret

Maaş ile aynı anlamda kullanılan ifade. Kurumun, iş sözleşmesi uyarınca çalışana yaptığı çalışmalar karşılığında verdiği ücret.

 

V

 

Varoluş Amacı

Çalışanı harekete geçirecek, çalışanın da ortak olup sahiplenebileceği şekilde kurgulanmış anlamlı, sürdürülebilir kurumsal amaç önermesi.

Varsayım Haritası

Bir deneyim tasarımı hayata geçmeden önce, tasarımın çalışan beklenti, ilgi ve ihtiyaçlarına yanıt verip vermediğinin sağlamasını yapmak için kullanılabilecek bir Tasarım Odaklı Düşünme aracı. Varsayım haritaları bir ürün veya hizmetin pazara çıktığında karşılaşabileceği zorlukların riskli / risksiz ve sağlaması kolay / zor kadranlarında incelenmesini sağlar.

VoE: Çalışanın Sesi (Voice of Employee)

Çalışanın Sesi kavramını ifade eden bir kısaltma.

 

Y

 

Yatay Kariyer Hareketi

Çalışanın kurum içerisinde üstlendiği rol ile aynı seviyede, eşlenik farklı bir role (Ör: Uzman rolünden Uzman rolüne) geçiş yapması.

Yolculuk

Çalışanın kurum tarafından sunulan bir süreci tamamlamak üzere takip ettiği faaliyet patikası. 

Yolculuk Haritası

Çalışanın, belirli bir işi gerçekleştirmek üzere takip ettiği bir sürecin canlandırılmış halidir. Süreç temel adımlarıyla, bir zaman akışı halinde, oluşturulduktan sonra çalışanın her bir adımda yaptıkları, söyledikleri, duygu ve beklentileri ile akış ete kemiğe büründürülür.

Yönetici

Belirli iş hedeflerini gerçekleştirmek üzere kendisine bağlı çalışanların iş faaliyetlerini sevk ve idare etmekle sorumlu rol. 

Yönetim

Kurumda, yönetsel rollerde bulunan çalışanların oluşturduğu zümre.

Yükseltme

Bir deneyim tasarımının, çalışanın mevcut koşullarındaki beklenti, ilgi ve ihtiyaçlarına daha iyi yanıt verecek şekilde güncellenmesi ile deneyimin iyileştirilmesi.